[Mạnh Hải] Kỳ 2: Bống Hồng Nhung - Phú Quang: 20 năm ngoảnh lại

[NgocBlue]

- Suốt 20 năm qua, Diva ấy là một trong số ít ca sỹ xuất hiện thường xuyên và xuyên suốt nhất trong các album và live show của nhạc sỹ Phú Quang ...
... hát nhạc Phú Quang không nhiều nhưng đủ để khắc họa một chân dung, cá tính âm nhạc rất riêng trong dòng chảy âm nhạc Phú Quang.

Diva & Phú Quang - Nỗi nhớ Hà nội phố...

Im lặng đêm Hà Nội là ca khúc đầu tiên Hồng Nhung hát nhạc Phú Quang, được thu âm trong album riêng thứ 2 “Hồng Nhung - Sao anh không đến” (1991) do Phú Quang soạn hòa âm. Đầu thập niên 90, Hồng Nhung đã “hội ngộ” Phú Quang ở Sài Gòn sôi động, đầy nắng gió, nỗi nhớ khôn nguôi về Hà Nội đã giúp họ thăng hoa trong những ca khúc về Hà Nội. Năm 1994, Mùa thu Tháng Mười, Tp. Hồ Chí Minh kỷ niệm 40 năm giải phóng Thủ Đô, người xa Hà Nội ở Sài Gòn đã vợi bớt nỗi lòng khi nghe Hồng Nhung hát “Em ơi! Hà Nội phố” trong Đêm thơ nhạc giản dị, ấm cúng tại Nhà văn hóa Thanh niên với tiếng ghita gỗ bập bùng, ngẫu hứng của Phú Quang. Sự đồng cảm của những người con xa xứ nên có lần nhạc sỹ nói: “Ngọc Tân và Hồng Nhung hát hợp nhạc của tôi nhất”.

“Năm nào cũng vậy, cuối thu đầu đông tôi lại trở về Hà Nội, để nói lời yêu thương và tỏ bày nỗi nhớ bằng đêm nhạc của chính mình. Trong tôi, Hà Nội là một nỗi nhớ thiết tha, như một dòng sông không ngừng trôi chảy, lúc êm đềm thiết tha lúc lại cồn cào con sóng”. Phú Quang tự nhận mình là cực đoan trong nghệ thuật, sự cực đoan này thể hiện ở nhiều khía cạnh: liveshow ông tổ chức ca sỹ phải hát các ca khúc ông biên tập, không được phép phá cách quá đà, các chương trình đều được tổ chức ở Nhà hát lớn Hà Nội, giá vé live show và album Phú Quang luôn ở mức cao nhất so với thị trường.

Năm 1996, khán giả yêu nhạc Phú Quang vẫn không quên được hình ảnh cô ca sỹ răng khểnh, váy trắng, mong manh, nhỏ bé ngồi trên chiếc ghế tựa cao giữa sân khấu rộng lớn mãnh liệt, phiêu linh với “Nỗi buồn”. Hằng năm khán giả vẫn được nghe Hồng Nhung hát : Nỗi buồn, Về lại phố xưa, Em ơi! Hà Nội phố… trong các đêm nhạc Phú Quang, các bài hát dường như được nhạc sỹ mặc định và độc quyền cho Hồng Nhung khi cô tham dự chương trình.

Năm 2009, chia sẻ với khán thính giả Đài tiếng nói VOV ông nói: “Tôi không có ca sỹ riêng cho mình. Mỗi ca sỹ lại hát hay nhất một số bài của tôi. Tôi chưa thấy ai hát Nỗi buồn, Về lại phố xưa hay hơn cô Hồng Nhung…”. Nhạc sỹ rất hài lòng với sự chuyên nghiệp của Hồng Nhung trong công việc: “Tôi đánh giá cao Hồng Nhung về sự nghiêm túc. Em ơi! Hà Nội phố cô ấy hát mãi rồi, nhưng trước mỗi buổi biểu diễn đều đòi tập lại. Ứng xử trên sân khấu, Nhung vẫn luôn giỏi trong phản xạ”. Đối với người ca sỹ ngoài giọng hát hay thì cảm xúc, thẩm mỹ và văn hóa của người hát rất quan trọng, Phú Quang chia sẻ: “Hát như Hồng Nhung, Hà Trần là hiếm, ca sỹ đa số hát bản năng”.

Hồng Nhung & Những dấu ấn với âm nhạc Phú Quang….

Năm 1994, Hồng Nhung ghi dấu ấn đầu tiên với âm nhạc Phú Quang qua Tình khúc 24, giọng ca tròn ngọt vào độ chín của thời thiếu nữ đã nâng niu từng lời thơ của Dương Tường:
24 phím cầm chiều
24 nhành sương mím
24 tiếng ve sầu
Đại lộ tháng tư.
Gửi lại em tờ thư 24 gác mưa
Mùi hoa sữa 24 miền hoài niệm
Cơn mơ chợt hiện, chợt tan
.....

Hồng Nhung hát “Tình khúc 24” năm 24 tuổi, khi bước sang tuổi 25 ca khúc đã rất nổi tiếng và tạo nên cơn sốt với khán giả trẻ yêu nhạc Phú Quang. Bài hát này gắn với Hồng Nhung như sự sắp đặt của “mối duyên” nghề nghiệp, đến nay vẫn chưa có một ca sỹ nổi tiếng nào thu âm lại Tình khúc 24. Khi nhạc trẻ bùng nổ, Hồng Nhung đã đưa “Tình khúc 24” lọt vào Topten Làn Sóng Xanh 1997.

Có nhiều khán giả thích Hồng Nhung hát live với những ca khúc tự sự, giàu kịch tính của Phú Quang. Khắc khoải, phiêu linh là cảm giác của khán giả đến với những đêm nhạc của Phú Quang khi nghe Hồng Nhung hát Nỗi buồn. Với Nỗi buồn, Hồng Nhung đã bắt được cái thần, cái hồn trong thơ của Hoàng Phủ Ngọc Tường: “..Bóng ai như tôi đi qua cánh đồng, bóng ai như tôi đi qua cõi đời…” giọng hát vang rền, cộng hưởng với cảm xúc mãnh liệt của người hát, khiến người nghe càng thấy mênh mang, trống trải và cô đơn.

Một kỷ niệm cách đây gần 20 năm mà nhạc sỹ rất nhớ, đó là lời yêu cầu của một cô gái 16 tuổi: “Bác ơi, mẹ cháu chỉ cho cháu tiền nghe hai đêm nhạc của bác thôi, thế thì cháu còn nốt đêm nay thôi. Cháu xin bác, cháu biết bác đổi bài được, bác bảo chị Hồng Nhung hát cho cháu bài “Nỗi buồn” trong chương trình tối nay bác nhé.”. Còn một cô gái nhà văn trẻ khuyết tật cũng chia sẻ trên VTV: “Nghe Nỗi buồn, em thấy được chia sẻ cảm thông…”. Hồng Nhung đã hát ca khúc này suốt 16 năm trong các Đêm nhạc Phú Quang nhưng đến năm ngoái Hồng Nhung mới thu âm “Nỗi buồn” lần đầu tiên trong album “The best Phú Quang - Gửi một tình yêu”.

Mùa hạ còn đâu và Một dại khờ, một tôi là hai ca khúc Hồng Nhung gây ấn tượng mạnh, nối tiếp cho mảng ca khúc nhiều cao trào, kịch tính của Nỗi buồn. Sự sáng tạo trong xử lý ca khúc của Hồng Nhung còn thể hiện đậm nét trong Khúc mưa, Hồng Nhung sử dụng tài tình kỹ thuật “hát nói”:“Tháng sáu mưa, mưa. Giá trời đừng mưa và anh đừng nhớ. Trời không mưa và anh không nhớ, anh còn biết làm gì….”. Giọng của Hồng Nhung không quá ngân nga, luyến láy mà day dứt và khắc khoải hơn, nhờ đó ca khúc đã đến được với khán giả sau 15 năm ra đời, bài hát cũng từng lọt vào Topten Làn Sóng Xanh 1998.

Năm 2001, sau khi thành công trong vai trò ca sỹ hát chính cho bộ phim “Người Mỹ trầm lặng”, Hồng Nhung được mời thu âm ca khúc “Hoàng hôn dốc” của Phú Quang cho bộ phim“Dốc tình” của đạo diễn Lưu Trọng Ninh. Nhạc sỹ Phú Quang tâm sự: “Tôi và Nhung tin tưởng và hiểu nhau trong công việc nên thu âm ca khúc này không gặp khó khăn”, Hồng Nhung cũng rất hứng thú: “Nhung hát Hoàng hôn dốc như một hơi thở của Đà Lạt, không phô diễn bên ngoài mà thấm vào trong như một sức mạnh chìm”.

Quang Lý hát với sự hoài niệm về quá khứ, mở đầu cho phim, Hồng Nhung lại hát như người trong cuộc và cảnh kết của phim: “khi tiếng hát của Hồng Nhung vút lên tha thiết như nắng ấm, mọi cảm xúc dường như oà vỡ…”. Khán giả Toàn Mai chia sẻ: “Tôi luôn bị ám ảnh bởi Hoàng Hôn dốc của Phú Quang do ca sỹ Hồng Nhung trình bày”. Với Hoàng hôn dốc, Hồng Nhung đã khám phá vẻ đẹp của ca khúc của Phú Quang ở sự mềm mại, bay bổng, tinh tế như đã từng với "Về lại phố xưa".

Những album nhạc Phú Quang có sự tham gia của Hồng Nhung

Năm 2003, Phú Quang mời Hồng Nhung thu âm ca khúc chủ đề album vol 6 “Điều giản dị”, một ca khúc thành công với nhiều giọng ca tên tuổi, trên nền hòa âm cũ nhưng Hồng Nhung vẫn ghi dấu ấn của mình với sự giản dị, mộc mạc trong tình cảm và cách thể hiện. Ngoài ra, Hồng Nhung còn rất trẻ trung khi hát Mây xưa hay nhẹ nhàng, thổn thức trong Nỗi nhớ mùa đông.

Phú Quang sáng tác hơn 200 tác phẩm âm nhạc nhưng ông chỉ sử dụng khoảng hơn 60 ca khúc cho các album và liveshow riêng suốt gần 20 năm qua. Mỗi album mới ra mắt chỉ có một vài bài mới hoặc không có bài mới, phần lớn là các bài quen thuộc được thu âm mới. Hồng Nhung tham gia đều đặn các liveshow của Phú Quang: Những gương mặt thời gian, Khát vọng, Đâu phải bởi mùa thu, Có một ngày, Có một ngày với một con đường, Về lại phố xưa… Gần đây nhất là live show “Dòng sông không trở lại” (2/2010), một đêm nhạc mà khán giả cảm giác như nó dành riêng cho Hồng Nhung và Phú Quang. Hồng Nhung đã hứng khởi và hát đến 6 ca khúc gắn liền với tên tuổi của chị: Tình khúc 24, Về lại phố xưa, Nỗi nhớ mùa đông, Nỗi buồn, Em ơi! Hà Nội phố, Khúc mưa.

Hồng Nhung rất gắn bó với âm nhạc Phú Quang, mạch chảy này chưa bao giờ bị đứt đoạn như Thanh Lam, Mỹ Linh… nhưng có một điều khá đặc biệt là Hồng Nhung chưa sử dụng một ca khúc nào của Phú Quang trong 9 live show riêng của chị. Hồng Nhung chỉ thu âm Im lặng đêm Hà Nội, Khúc mưa, Tình khúc 24 trong một số album của mình. Mỗi năm, Hồng Nhung tham dự các đêm nhạc do Phú Quang tổ chức, hát những ca khúc quen thuộc nhưng vẫn luôn được chờ đón.

Hồng Nhung & Phú Quang - Những người bạn hữu…

Không chỉ là những người đồng nghiệp, Hồng Nhung & Phú Quang còn có một tình bạn thân thiết. Ngoài đời, hai người xưng hô là “chú – cháu”, trong căn nhà rất sang trọng và tiện nghi của Phú Quang được xây dựng cách đây vài năm khi ông trở về Hà Nội sống, có một bức tường rất đặc biệt, nơi lưu giữ những kỷ niệm cùng Hồng Nhung và đông đảo bạn bè.

Hồng Nhung cũng dành nhiều tình cảm cho âm nhạc Phú Quang, mỗi khi nhận được lời mời tham gia chương trình của nhạc sỹ, Hồng Nhung luôn ưu tiên hàng đầu. Những câu chuyện, niềm vui, sự hài hước khi gặp nhau giữa hai chú cháu làm tình bạn ngày càng bền chặt. Có kỷ niệm rất đáng nhớ trong chương trình “Ấn tượng 2004” của Phú Quang ở Nhà hát lớn Hà Nội. Hồng Nhung ra Hà Nội bị mệt và viêm họng, liên tục phải uống kháng sinh để kịp diễn, trong buổi tập chương trình khi thấy Hồng Nhung đến, nhạc sỹ nói: “Phải cố mà hát, ra đây chú bấm huyệt cho” và Hồng Nhung đã chia sẻ cùng khán giả trong đêm diễn: “Chú Phú Quang bảo, Nhung yên tâm đi chú có bài bấm huyệt hay lắm. Nhưng thực ra thì nếu anh, chị nào bị cảm thì đừng có gặp bác sĩ Quang vì bệnh thì chưa thấy hỏi song hai bả vai thì đau thấy rõ ...” và Hồng Nhung đã hát đầy tự sự, thổn thức: “Thế rồi đêm và thế rồi mưa….Chỉ mình em bé nhỏ, liêu xiêu lặn lội phố…” (Thế rồi) trong tiếng vỗ tay cổ vũ, động viên tinh thần của khán giả dành cho Hồng Nhung.

Sinh nhật 2010 của Hồng Nhung ở Sài Gòn, nhạc sỹ Phú Quang đến dự và chúc mừng: “Chúc cô ấy luôn trẻ trung, luôn xinh đẹp và tài năng, nhưng cũng phải nhanh nhanh tìm kiếm một… tình yêu”, sau đó đệm đàn và hát song ca cùng. Hồng Nhung hát trong niềm xúc động trước tình cảm thân thiết mà nhạc sỹ dành cho mình.

Trong 25 năm ca hát chuyên nghiệp, Hồng Nhung thử nghiệm và thành công với nhiều dòng nhạc, nhưng 3 đỉnh chóp tam giác “Trịnh Công Sơn – Dương Thụ - Phú Quang” đã tạo nên thế kiềng vững chắc cho hình ảnh “Hồng Nhung hát” sang trọng, tinh tế và trẻ trung. Hồng Nhung hát nhạc Dương Thụ với sự ngây thơ, hồn nhiên; hát nhạc Trịnh với sự lãng mạn, tinh khôi, yêu đời; hát nhạc Phú Quang với sự nồng nàn, đằm thắm. Hy vọng, Hồng Nhung sẽ tiếp tục có những khám phá mới mẻ với âm nhạc Phú Quang trong những tình khúc cô chưa từng thể hiện.

Mạnh Hải